Hướng dẫn tiêm, truyền một số loại kháng sinh tại bệnh viện

TT	Tên hoạt chất, nồng độ	Tiêm bắp	Tiêm tĩnh mạch		Truyền tĩnh mạch		Dung môi tương hợp	Chú ý
			Cách pha	Tốc độ	Cách pha	Tốc độ
	Amikacin  ống dung dịch tiêm 50- 250mg/ml	*	*	2-3 phút	Pha loãng dung dịch chứa 500mg/ 100ml -  200ml dung môi tương hợp	30-60 phút	NaCl 0.9%; Ringer hoặc Ringer lactated	Bảo quản được ở 2-8 độC trong 24h [2]
	Cloxacillin 250mg,500mg, 1g, 2g bột pha tiêm	500mg/1.7ml NCPT 250mg/1.9ml NCPT	250mg/4.9ml NCPT 500mg/4.8ml NCPT	2-4 phút	Hòa tan: 1g/3.4 ml NCPT pha loãng trong dung môi tương hợp	30-40 phút	NaCl 0.9%	Lắc kỹ khi pha; Dung dịch sau hoàn nguyên (125 -250 mg/ml) ổn định trong 24 giờ ở nhiệt độ phòng (≤25oC); Dung dịch truyền sau pha loãng đến nồng độ 1-2mg/ml ổn định trong vòng 12h ở nhiệt độ dưới 25oC
	Ciprofloxacin chai truyền pha sẵn 2mg/ml hoặc ống dung dịch 10mg/ml	X	X	X	Pha loãng trong dung môi tương hợp đến 1mg-2mg/ml	≥ 60 phút	Glu 5%, NaCl0.9%, Ringer's, Hartmann's [2]	Dùng ngay sau khi mở, nếu dùng không hết phải bỏ đi
	Ceftriaxone bột pha tiêm 250mg, 500mg, 1g, 2g	-Pha mỗi 250mg với 1ml lidocain -Liều >1g nên được tiêm ở 2 vị trí khác nhau [2]	Hòa tan 1g trong 10ml NCPT [2]	2-4 phút [2]	Hòa tan: 1g trong 10ml NCPT Pha loãng: 50-100 ml dung môi tương hợp [2]	15-30 phút [1]  ≥ 30 phút [2]	Glu 5%, NaCl 0.9%, NaCl- Glu, Ringer's, Hartmann's [2]	Sử dụng ngay sau khi mở hoặc pha loãng, có thể bảo quản ở 2-80 C trong 24h [2]
	Ceftazidime bột pha tiêm 500mg, 1g, 2g	Hòa tan mỗi 500mg/1.5ml NCPT, nước kìm khuẩn hoặc lidocain 1%	Hòa tan mỗi 500mg/5ml NCPT	3-5 phút	Hòa tan:1g/10ml NCPT phaloãng: đến 10mg/ml	15-30 phút	Glu 5%, NaCl 0.9%, Ringer lactate	Khi hòa tan,  sẽ tạo  thành CO2, cần chờ 1-2 phút để loại hết CO2 trước khi sử dụng, sử dụng ngay sau khi pha, có thể bảo quản ở 2-8 độC trong 24h
	Cefotaxime  bột pha tiêm 500mg, 1g, 2g	-Pha 500mg/2ml, 1g/3ml,2g/5ml NCPT -Liều trên 2g nên được tiêm ở 2 vị trí khác nhau	10ml NCPT	3-5 phút	Hòa tan: 4ml NCPT pha loãng: 50-100ml Glu 5% hoặc NaCl 0.9% [2]	20-60 phút [2]	Glu 5%, NaCl 0.9%	Sử dụng ngay sau khi mở hoặc pha loãng, có thể bảo quản ở 2-80C trong 24h [2]
	Cefazolin  bột pha tiêm 500mg, 1g	500mg/2ml NCPT hoặc NaCl 0.9%; 1g/2.5ml NCPT	5ml NCPT	3-5 phút	Pha loãng dung dịch hoàn nguyên trong 50-100 ml dung môi tương hợp	Truyền liên tục	Glu 5%, NaCl 0.9%, Ringer lactate	dung dịch sau khi pha bảo quản được ở nhiệt độ phòng trong 24h hoặc bảo quản lạnh trong 10 ngày
	Gentamicin ống dung dịch tiêm 40mg/ml	Liều ≥4ml nên  tiêm ở các vị trí khác nhau	*	3-5 phút [2]	Pha loãng: 50-200ml NaCl 0.9% hoặc Glu 5%	0.5-2h	NaCl 0.9%, Gluc 5%, Gluc- NaCl, Hartmann’s [2]	Dùng ngay sau khi pha, có thể bảo quản ở 2-80C trong 24h; dung dịch sau pha loãng ổn định trong 24h ở nhiệt độ phòng (25 độC)[1]
	Levofloxacin dịch truyền pha sẵn 5mg/ml ống dung dịch 25mg/ml	X	X	X	- Dịch truyền pha sẵn - Pha loãng với dung môi thích hợp đến 5mg/ml	≥  60 phút cho liều 500mg; ≥ 90 phút cho liều 750mg	NaCl 0.9%, Glu 5%	Dùng ngay sau khi mở, nếu không dùng hết phải bỏ đi; Dung dịch sau pha loãng ở 5mg/ml ổn định trong vòng 72h ở nhiệt độ <25oC hoặc 14 ngày ở 5 độC [1]
	Metronidazole dịch truyền pha sẵn 5mg/ml	X	X	X	Không cần pha loãng	≥ 60 phút, hoặc truyền tĩnh mạch liên tục	NaCl 0.9%, Glu 5%,   [2]	Không bảo quản lạnh để tránh kết tinh, dùng ngay sau khi mở, nếu không dùng hết phải bỏ đi
	Oxacillin bột pha tiêm 1g, 2g	1g/5.7ml và 2g/11.5ml NCPT hoặc NaCl 0.45%- 0.9%	Pha mỗi 1g trong 10ml NCPT hoặc NaCl 0.45%-0.9%	≥10 phút	Pha loãng trong dung môi tương hợp đến 0.5-40mg/ml		NaCl 0.9%, Glu 5%	Dung dịch đã pha ổn định trong 3 ngày ở điều kiện thường và 1 tuần trong tủ lạnh
	Cefoperazone	tiêm bắp sâu [3]	X	X		Truyền tĩnh mạch gián đoạn khoảng 15-30 phút, hoặc liên tục  [3]	NaCl 0,9%, Glu 5%, Ringer  lactate	Khi nồng độ hòa tan vượt quá 333mg/ml, cần lắc mạnh và lâu. Dung dịch đã pha ổn định trong 24h ở nhiệt độ phòng và trong 5 ngày nếu bảo quản trong tủ lạnh [3]

Tài liệu tham khảo:                                                                                               Chú thích: 

[1] Handbook on injectable drugs;                                                                           

[2] Injectable drugs guide    

[3] Dược thư  quốc gia        

[4] Micromedex                                   

  * : dùng trực tiếp                   

        X : đường dùng không khuyến cáo sử dụng